“All the world is a stage”, zei Shakespeare. Daar zijn we het helemaal mee eens! Onlangs verzorgden onze vrienden van Vision Impossible een avondvullende projectieshow waarbij podium, smartphones én zelfs de eettafels van het publiek allemaal onderdeel waren van het decor. In onderstaand interview vertelt VJ Berry van Dijk wat daarbij komt kijken.
Berry, voor wie jou nog niet kent, wat is Vision Impossible en wat doe jij daar?
Wij zijn een 3D video contentbedrijf gespecialiseerd in visuals en stage designs voor evenementen. Vroeger bijvoorbeeld in de Mazzo, later bij Sensation, en nu bijvoorbeeld op Vrienden van Amstel, en Masters of Hardcore. Ikzelf ben met Martijn Adema en Ruben Langedijk eigenaar, en doe art direction, regie, en computer graphics (3D modelling, compositing). We verzinnen elke keer weer onmogelijke ideeën: ik vind het gaaf om binnen een eindig budget met slimme technieken het dan toch weer mogelijk te maken.
Was dit project ook zo’n onmogelijk idee? Hoe is het ontstaan? Dit project was voor een internationale schoenwinkelketen. Die houdt eens per jaar een teamweek met afsluitend een diner met award-show voor het personeel. Veel categorieën, zoals beste verkoper, beste team, dus veel winnaars – een feel good event. De directeur daagt ons al jaren elk jaar weer uit met iets speciaals te komen qua show. Dit jaar was besloten diner en show in één ruimte te houden. Zo kwam producent Erik Arens (Mindsetting) op het idee iets met de tafels te doen, geïnspireerd door o.m. Le Petit Chef van SkullMapping. Alleen nu met veertig tafels en aan elke tafel 12 mensen. Plus een bijbehorende ceremonie met visueel stuntwerk op het podium, want dat moest natuurlijk gewoon ook nog… Erik werkt vaker met ons samen en vroeg ons dit idee het met hem verder uit te werken.
Kun je ons vertellen wat de gasten hebben meegemaakt qua visuals op dit event?
De gasten mochten plaatsnemen aan tafels waar het bestek en servies een feestelijke stralenkrans had, een soort ambilight, alles precies uitgemikt. En vervolgens de verrassing als de tafels tot leven komen: bij ieders bord een privéshow. De serveersters wisten bovendien precies waar ze per gang alles neer moesten zetten. Waarna een soepbord verandert in een eiland, de soep verandert tijdens het inschenken in lava. Perfect getimed per bord, een hele choreografie.
Hoe hielden jullie het een hele avond spannend? Met René te Riele heb ik een over the-top-introshow gemaakt voor veel oohs en aahs. Bovendien: iedereen hoopte natuurlijk op een award. Met de projectie toverden we de eettafels om in een Rad van Fortuin-achtige quiztafels, en iedereen kon de meerkeuzevragen beantwoorden via een app op zijn eigen smartphone. Op het podiumdecor was een compleet een prijzencircus geprojecteerd, waar de directie de boel lekker opzweepte. Die waren zelf ook weer in de tafelanimatie verwerkt. De hele ruimte werd dus een ‘augmented reality’ in één uitbundige stijl. En ach, met een beetje branding en een gezellig diner doet het saamhorigheidsgevoel de rest.
Wat kwam er technisch allemaal bij kijken? De gebruikte techniek heet ‘projection mapping’. Je houdt heel exact rekening met de vorm van de tafel en de objecten en creëert daarmee een optische illusie. Er hingen hiervoor 40 beamers aan trussen (metalen frames) aan het plafond: zoveel beamers hadden we nog nooit tegelijk gebruikt, nog los van de beamers voor het podium. De beamers kregen hun beeld vanuit meerdere mediaservers (zware computers). Met kleurcodes konden we de tafels uit elkaar houden, ze los aansturen en zorgen voor de juiste timing. En dan was elke tafel ook nog eens opgedeeld in 12 segmenten. Nee, lekker meedineren was er voor ons niet bij. Techniek is essentieel, en best een kluif, maar het mooiste is als het publiek dat helemaal niet meekrijgt en zich even op een magische plek waant.
Thnx Berry, voor dit kijkje in de keuken! Je haalt de flauwe woordspelingen er toch wel uit he?
Als cinema een bewegende roman is, dan is videokunst een bewegend schilderij. Of is het niet zo simpel? Je hebt artistieke cinema en je hebt verhalende videokunst: waar ligt de grens? Het EYE museum is al een poos lekker bezig en covert naast cinema steeds beter deze kunstvorm-in-wording: video art.
Dat is een beetje tricky. Videokunst is niet gisteren uitgevonden, maar nog steeds een jonge stroming in ontwikkeling. Zoals cinema een vertelkunst heeft ontwikkeld die helemaal anders is dan het boek, zo weet videokunst hopelijk ook een echt eigen ervaring te creëren. In de tentoonstelling Close-up kiest EYE bovendien ditmaal voor de jongste makers. Wat krijg je dan? Is het het mooi, is het spannend, is het goed?
Mooie leegte
Letterlijk centraal in het werk van Michael en Florian Quistrebert staat een drieluik van drie projectieschermen. Hierop vlammen perfect gekozen steeds veranderende kleuren. Ik vind het goed, omdat ze laten zien hoe je vakkundig abstract beeld vormgeeft en projecteert. Zonder pretentie van een diepere laag overigens, ze noemen het zelf niet voor niets Void Fires. Deze aanpak werkt prima als decoratieve bewegende kunst. Zet maar neer op de luchthaven of in de kantoorlobby!
Ontsporende supernova
Wie ook snappen hoe je met video echt nieuwe ervaringen kunt bouwen zijn Joris Stijbos en Matthijs Munnik (U-AV). In een donkere kamer word je compleet gehersenspoeld met felle, keihard pulserende kleurvlakken. De sensatie is met weinig te vergelijken. Het enige wat bij mij opkomt, is het staren misschien met naar een ontsporende supernova.
Artistiek gehannes
Ik hou van deze aanpak omdat hij los staat van traditioneel filmgebruik, de makers het nieuwe technologieën voor het medium beheersen. De kunstenaars blijven niet steken in artistiek gehannes met gefilmd beeld of found footage, zonder veel kennis van videocreatie. Daarvan zijn genoeg voorbeelden te zien, zoals de welbekende random vlekken van verpest celluloid, vakantievideo’s met goedkope kleureffecten, strak maar domweg saai beeld van een bouwplaats of dode varkens en natuurlijk (zogenaamd) kunstzinnig bloot. Ik vind het niet spannend en het doet het medium in mijn ogen tekort.
Dronepiloot met schuldgevoelens
Toch kan het wél – filmopnames zinvol en pakkend inzetten en daarmee een op zichzelf staand kunstwerk maken. Simpel, goed en doeltreffend doet David Verbeek dit met Full Contact (tevens een speelfim). Goed gekozen, perfect gemonteerde widescreen beelden van dodelijke aanvallen met drones die slim in sync direct naast een goed gefilmd full contact vuistgevecht te zien zijn (waar de dronepiloot met schuldgevoelens zich in stort om nu eens een eerlijk gevecht aan te gaan).
Horror
En dan de gruizige installatie van Christobal León en Joaquin Cociñ. Los Andes is een horrorachtige stop-motion van een kantoor dat door tot leven gewekte lelijke materialen zoals zwarte verf en tape wordt overgenomen, met een dreigende native voiceover. Werkt goed met de monsterlijke Inca-achtige sculpturen die in hun ruimte te zien zijn, gemaakt van hetzelfde spul. Ze snappen beeld.
Conclusie
Het beeld van Close-up is wisselend, en daarom waarschijnlijk representatief voor verschillen in aanpak en niveau in (jonge) videokunst anno nu. Niet altijd de wereldtop, maar dat kan en hoeft ook nog niet. Want er zijn ruim genoeg uitschieters om veelbelovend te zijn.
Ik heb eigenlijk maar één ding toe te voegen. Close-up heeft ook een ‘Research Lab’, waar studenten van een aantal Nederlandse Academies te zien zijn. Er mist er echter nog één… EYE: bel ons gerust 😉
Close-up is te zien t/m 22 mei 2016 in het Eye Museum in Amsterdam, dagelijks van 10-19 uur
Last autumn Peter Rubin, the grandfather of VJ’s, has passed away in Berlin, Germany. As we are working with cultural institutes to preserve his legacy, we thought it fit to write a brief in memoriam for him.
Peter, originally a New Yorker, was the absolute pioneer in live video art as early as the nineteen-seventies. He received wide acclaim as a performer and artist because of his work at many major film festivals. With ‘Maxavision’ he became a landmark of the early heydays of house music, e.g. at Chromapark, Berlin, Mayday, and legendary Love Parades. In Amsterdam, where he lived a large part of his live, he was one of the artists that made Mazzo such a legendary place.
Peter was also an intense observer of society and politics, and a livelong untamed critic of the 1%. However fierce, he stayed optimistic, challenging artists to use their medium to express meaningful ideas, not to just entertain. In his work and private live, nature was extremely dear to him.
Over the last six years, Peter has graced our own VjAcademy as a guest lecturer a few times, teaching our students about the origins and history of video art, the principles of visual rithm, and much more. It is thus that we had the privilage to share unforgettable conversations (yes, debate he could!), and carry with us a lasting call to make our work matter.
Peter, thank you for bringing moving colors to our world.
See also:
* A rare online glimpse of Peter at work, at Chemistry back in 1999
* A key thesis by Peter on VJ culture
Note: there is much we could’t fit into this brief post, and much more we just don’t know about his live and work. Feel free to respectfully add any memories or insights in your comments below.
