Op 5 mei, Bevrijdingsdag werken onze VJ’s traditiegetrouw op de Amsterdamse editie van het Bevrijdingsfestival, georganiseerd door Het Vrije Westen. VJ’s Frouke en Elcke werkten mee aan de show op de mainstage. Onze collega’s van Vision Impossible maakten de eindshowvideo. Lars en Dominic maakten de officiële aftermovie.
Maar dit… is de onofficiële aftermovie!
Onze reporter Florien Kalac bracht een bezoekje achter de schermen bij onze VJ’s en filmcrew. We zien ze aan het werk in deze leuke sfeerimpressie.
Voor extra gelikte VJ shows zijn 3D-visuals een geliefde stijl: beauties and beasts sprookjesbos of spacetrip: alles kan! Voor series, bioscoopfilms en games is de impact van 3D animatie zelfs nog veel groter en deze werelden groeien ook naar elkaar toe. Niet verbazend dat VJ’s nu experimenteren met typische gamesoftware, zoals Unreal. Zo ook onze eigen 3D maverick Henk Nijman aka Shurly. Onlangs deelde hij zijn kennis in een masterclass Unreal voor alle leden van Veejays.com.
Een game engine, wat is dat ?
Unrealvan Epic Games is één van ‘s werelds meestgebruikte zogenaamde game engines. Denk aan: Fortnite, Robo Recall en Battle Breakers, maar ook talloze kleinere indie games. Een game engine is een cloud-based programmeeromgeving waarin je game characters, game werelden en interactieve games kunt ontwerpen en publiceren voor alle belangrijke platforms:
(PC, iOS, Android, Xbox One, PlayStation 4, OSX, en Switch) Unreal Engine 4 is gratis te downloaden, je draagt een deel van je winst af als je product wordt uitgebracht en succesvol is.
Wat kan je er als VJ mee maken?
Henk gebruikt Unreal om de 3D sequenties te componeren voor promotie-teasers, video clips, en de bouwstenen (loops) van zijn live shows.
Waarom een game engine ?
Tot voor kort maakte Henk, net als veel andere VJ’s, zijn 3D videodesigns met programma’s zoals Cinema 4D of 3DS max. Maar hoe groter de schermen en hoe wilder de ideeën, hoe langer deze pakketten nodig hebben om het eindresultaat te berekenen (‘renderen’). Dat kan oplopen tot dagen rekentijd voor maar een paar minuten. Games zijn per definitie fantastisch in realtime visueel geweld. Rennen door een bos met 10.000 bomen? Geen probleem. Gametechnologie maakt in beginsel renderen grotendeels overbodig. Dat bespaart veel tijd en maakt nog geavanceerdere visuals mogelijk.
Tijd voor een demonstratie!
Tijdens de workshop leidt Henk ons door de zeer uitgebreide interface (fijne optie is de ingebouwde tutorials over elke functie). Hij importeert het liefst de objecten nog wel als 3D models uit Cinema 4D, maar de ‘bekleding’ (textures) komt er in Unreal overheen. Vervormen, dupliceren, groeperen: Unreal. Je kan eindeloos spelen met camerastandpunt(en) en belichting en je hebt de regie over allerlei scenario’s wat er moet gebeuren in de video. Dat gebeurt met een ‘node-based’ systeem; waarmee de logische verbanden en volgorde van gebeurtenissen en effecten worden gedefinieerd. Die gebruik je ook om eindeloos flexibele werelden vorm te geven met simpelere bouwstenen.
Over bouwstenen gesproken, er is een veelheid aan landschappen, materialen maar ook objecten en motoriek beschikbaar via gratis of betaalde sites waaronder: Unreal Engine Marketplace, Turbosquid, CGTrader en Quixel. Nabewerken gebeurt nog zoals gewoonlijk in After Effects. Tijdens de demonstratie zien we een soort King Kong dreigend door een hellscape stampen, flamingo’s tussen ananassen chillen en vliegen door een wierde wereld met 40.000 fel gekleurde donuts. Best Unreal dus…
Welke engine kies je?
Er zijn voor VJ’s twee belangrijke andere alternatieven: de game-engine Unity en het videoprogramma Notch. Notch is speciaal voor live video producties ontwikkeld en houdt dus rekening met de VJ workflow, maar gaat voor zover wij weten minder ver in de mogelijkheden voor contentcreatie. Voordeel van de game-engines is dat je aanhaakt op de grote rijkdom aan kant-en-klaar materiaal vanuit de gamewereld. Unreal stelt hogere eisen aan je computer en is naar verluid beter in landschappen maken en de kant-en-klaar opties zijn uitgebreider. Unity maakt het je daarentegen makkelijker zelf te programeren en plugins toe te passen. Recent organiseerden we met VJ Fader een meerdaagse masterclass Unity; hij is een goed vertrekpunt als je meer wilt weten over dit pakket.
De toekomst
Gaming, Cinema en liveshows lopen steeds meer door elkaar en dat geeft opwindende nieuwe mogelijkheden voor interactieve belevingen. Door mee te liften op de enorme gaming industrie, krijgen makers zoals VJ’s toegang tot een grote rijkdom aan libraries met landschappen, characters, ‘textures’ etc etc. Erg spannend is ook: het live aansturen van je visuals alsof je aan het gamen bent: dus geen video’s renderen maar vrij spelen met characters en objecten. Dit geeft potentieel enorm veel meer flexibiliteit. Je kunt op hogere resoluties werken. Mooi recent voorbeeld het dome-project van Childish Gambino. Dit kan zelfs interactief: denk aan het aantrekken van een ‘motion capture’ pak waarmee de DJ , dansers of publiek de visuals direct kunnen aansturen. Ook zijn game-engines nu al bij uitstek geschikt voor het maken van VR en AR ervaringen: op een dag staan we met zijn allen met speciale brillen of lenzen in een half virtuele wereld van een concert of festival te genieten. Over unreal gesproken!
Video: een greep uit Unreal projecten door Henk
Henk Nijman, (artiestennaam Shurly), werkt al jaren als 3D kunstenaar, grafisch ontwerper in bewegend beeld en als VJ. Zijn focus: op abstracte kunst en 3D visuals, liefst voor live concerten, en als het even kan Drum and Bass. Hij werkt onder andere als tour VJ voorKillerhertz, treed op samen met bekende VJ’s als Ank1 en Bikkel, op bijvoorbeeld Strafwerk en Klub Kompass in Gent en is vaste VJ van Korsakov en WTF. Sluit je aan bij zijn bijna dertigduizend Instagram–volgers om zijn werk verder te ontdekken.
Van lasers en stroboscopen tot het meest subtiele kleurenspel: lichteffecten en lichtshows zijn beeldbepalend op festivals en in clubs. De letterlijke beelden (visuals) toveren de VJ’s erbij op de grote schermen. Botst dat? Of werken ze fantastisch samen om tot 1 mooi plaatje te komen? Door de opkomst van LED groeien beide professies snel naar elkaar toe: wie legt het loodje… of wordt de taart alleen maar groter?
Redenen genoeg dus om de laatste les van de huidige jaargang van onze VjAcademy helemaal aan lichttechniek te wijden. En waar kon dat beter dan in de concertzaal van De Melkweg in Amsterdam, onder leiding van één van de meest ervaren lichtmannen, Bas Geersema.
Wat hebben onze studenten zoal geleerd?
Lampen in soorten en maten
Om te beginnen: bij light sets in clubs heb je verschillende groepen licht met verschillende soorten functies. De meest gebruikte zijn: spots, led lamp, wash light, stroboscoop en blinders. Deze lampen hebben elk compleet andere lichtbundels qua focus, zachtheid, grootte, vormen, felheid en stroomgebruik: de ouderwetse analoge PAR lampen hebben de mooiste kleuren maar zijn stroomvreters, net als de welbekende stroboscoop (16 ampère, vergelijkbaar met een wasmachine). De verschillen zitten hem in de lenzen, maskerende vormen (‘gobo’s’) voor de bundel, soort lichtbron en bewegende onderdelen in de behuizing of ophanging. En dan is er natuurlijk de verdeling van alle lampen over het plafond en de rest van de ruimte, die per zaal en per dag compleet kan verschillen.
De lichttafel: cockpit van de lichtman
Het mogelijke aantal lampen, hun plaatsing en alle kleuren, bewegingen en effecten leidt tot oneindig veel mogelijkheden. Om dat aan te sturen heb je een gespecialiseerde computer en knoppenpaneel nodig die er voor zorgt dat elke lamp apart of samen kunt bedienen: de lichttafel. De Melkweg heeft een zogenaamde MA2, ook internationaal de meest gebruikte ter wereld ondanks het prijskaartje van meer dan 50.000 euro. Daar krijg je blijkbaar een hoop voor terug.
De lichtman kan elk denkbaar effect triggeren en de enorme veelheid aan opties ordenen. Hij stelt hiertoe zelf op de touchscreens met labels een logische eigen indeling maken voor de functie van alle knoppen en schuiven, die hij dan blindelings kan bedienen. De lichttafel is op die manier voor elke lichtman een persoonlijke, zelf ontworpen instrument ongeacht de locatie.
Hoe denkt de lichtman: showontwerp en live optreden
Elke dag in club begint met een verse ‘patch’; een actueel bestand waarin is aangegeven waar wat hangt. Een lichtman volgt zeer intensief wat DJ’s doen gedurende de avond: qua stijl en flow. Ook geeft de lichttafel via een verbinding met de draaitafel digitale informatie over de muziek van de DJ (zoals tempo en aankomende tracks), waardoor je extra strak kunt syncen en anticiperen.
Bas: ”Als de eerste DJ komt warmdraaien en het publiek nog wat kletst en wacht met een drankje, zet je slechts een paar statische lampen aan voor een rustig sfeertje. Mooi contrast voor de eerste headliner: die krijgt meer lampen, meer effecten, veel snellere afwisseling, meer beweging. Een leuke truc als je de break ziet aankomen bij een bekend nummer: rook erin, rood licht: succes verzekerd! Iedereen juichend in de rode wolk. Dat soort hoogtepunten is een groot deel van de fun, naast steeds het perfecte plaatje natuurlijk voor de stage en dat je gewoon alles goed en mooi kan zien wat daar gebeurt.“
Met een VJ erbij probeer je een soort woordeloze nauwe wisselwerking te krijgen, waarin je elkaars kleuren, tempo en intensiteit soms versterkt en soms afwisselt. Een doodzonde: langs elkaar heen werken.
Techniek voor grote acts
Een lichttafel kan je in de club ook helpen met het gecoördineerd aansturen van andere elementen zoals laser, CO2, rook, vuurwerk of een muzikale intro. Voor grotere podia, zoals op festivals of in stadions heb je te maken met timecode shows. Alle lichteffecten, VJ beelden en overig spektakel is vooraf helemaal uitgedacht én geprogrammeerd: en staat dus al klaar. Een elektronische dirigent stuurt alle instrumenten (waaronder de lichttafel) aan met 1 leidend kloksignaal.
In de voorbereiding voor zulke shows is Wysiwyg populair; een 3D programma om lichtshows in de studio (of thuis!) te ontwerpen (gratis!) en dan in te laden in lichtcomputer (duur!). Al die voorbereidingen en ondersteunende hardware en software zijn onmisbaar, want op festivals – ook grote – heeft de lichtman vaak extreem weinig tijd om ter plaatse alles te testen, en pas kort voordat de show echt begint. Vooraf heeft hij zijn eigen werkwijze gecreëerd door middel van foefjes, effecten of zijn complete show die hij dan als een malle op de lichttafel ter plaatse aan de praat moet zien te krijgen. Het zou leuk zijn als de crews van andere acts elkaar zouden helpen met settings, maar veelal is het ieder voor zich en moge de beste ‘winnen’. Plus dat de rijkdom aan settings de secret sauce vormen van elke lichtman, vaak met veel moeite in de loop van jaren opgebouwd.
En nu verder!
Wat er de komende jaren te gebeuren staat? Steeds meer zullen alle features in één universele superlamp samenkomen. Bas ziet ook verdere cross-overs en samensmelten van LED panelen van de VJ de lichtapparatuur, de lasers en verder natuurlijk gewoon meer van alles tot en met de vloer. We zijn voorlopig dus nog niet uitgeleerd en alleen maar méér redenen om dat samen te doen met verschillende disciplines.
Dank aan de Melkweg en Bas Geersema voor de gastvrijheid en de les.
Tekst: Florien Kalac / Veejays.com
Foto: Defqon.1 2014
Noot: in dit artikel is de lichtpersoon een man vandaar overal ‘’hij’’ in de tekst (lekker makkelijk). Maar bij deze een shoutout naar alle lichtvrouwen (Wij kennen meerdere toppers!)
Paradiso houdt allereerste videokunst-rave in partnership met Amsterdam Light Festival
In de donkerste dagen van het jaar wordt Paradiso een danstempel van licht. Op de muziek van Japanse technolegende Ken Ishii, lokale helden Boris Werner, Carlos Valdes, Titia en vele andere internationale DJ’s gaan maar liefst 20 verschillende VJ’s en lichtkunstenaars los totdat het weer licht wordt.
15 December 2018, van 23:00-5:00, Paradiso Amsterdam
PXL is (net zoals van Gogh Museum en Stedelijk Museum) Official Partner van het Amsterdam Light Festival en wordt georganiseerd door Paradiso i.s.m. ons, Veejays.com.com en Vision Impossible.
Meer info
Amsterdam Light Festival : een nieuw licht op videokunst
Met dit feest maakt het Amsterdam Light Festival een hele nieuwe beleving van het festival mogelijk: een indoor licht- en videokunst expositie en clubavond in één, een feest dat volledig is ondergedompeld in licht- en videokunst. In de avond bewonderen bezoekers de lichtobjecten op de routes buiten, in de nacht worden ze ondergedompeld in de bloeiende video (VJ) cultuur die het Amsterdamse nacht- en festival leven te bieden heeft, en waarin de stad al vanaf de nineties een internationaal toonaangevende plek inneemt.
Wie en waarom?
Poptempel Paradiso is al 50 jaar een voorvechter van grensverleggende uitgaanscultuur.
Veejays.com | Vision Impossible is een collectief uit Amsterdam van 30 Nederlandse video performers (VJ’s) en videokunstenaars, meer dan 15 jaar ervaring met videokunst en-performance in clubs. Ze zitten diep in de haarvaten van de Amsterdamse en mondiale party scene, waar live visuals door zogenaamde ‘VJ’s’ een explosieve groei doormaakt op festivals en concerten. Optredens van Chili tot China, van Tomorrowland tot het van Gogh Museum. Veejays.com vond samen met met het Amsterdam Light Festival dat dat de tijd rijp was de brug te slaan tussen het grote jonge publiek voor al deze events, en de wereld van videokunstenaars en lichtkunstenaars die daar steeds vaker te zien zijn.
Vol trots kondigen we aan: de geweldige Chinees/Amerikaans/Duitse VJ Fader komt deze herfst naar Nederland! Hij geeft in samenwerking met VjAcademy zijn succesvolle 4 daagse intensieve training Unity for Artists. Je leert tot in detail hoe je met deze krachtige open source game engine VJ shows kunt bouwen die geen renderen meer nodig hebben. Op 22 t/m 25 november, prijzen vanaf 350 euro, in Amsterdam. We hebben maar 12 plaatsen voor deze unieke workshop, die eerder in onder meer Kaapstad en Berlijn werd gehouden.
Eén van de leukste dingen van werken in de creatieve sector: jonge talenten ontdekken. Zó cool als je iemand die je nietsvermoedend een stage bood, later ziet schitteren bij RTL Late Night, in de Adformatie, of – buiten de schijnwerpers – met een mooi eigen ontwerpbureau of, toerend over de wereld. Talenten die er overigens vast ook op eigen kracht komen uiteindelijk. Wel kunnen we met dankzij onze toonaangevende klanten en projecten iemand om helpen sneller het platform te krijgen dat bij zijn/haar talent past.
Talentenjacht
Ken jij (of bén jij) een jonge creatief die in design / video uitblinkt, studeert, of werkt? We willen die uitnodigen voor de 10e editie van de talentenjacht die toegang geeft tot VjAcademy, onze opleiding video performer/ video artist. Je leert er in een klas van 5 topstudenten hoe je voor events betoverende videoshows en -decors maakt. Van Koningsdag tot Serious Request, van Van Gogh Museum tot Dance Valley, van Mexico tot Mongolië. Dus als je ons koppelt – wie weet wie jij op een dag extra ziet schitteren!
Introductiedag 19 mei 2018, Sugar Factory Amsterdam
Talentenjacht finale 14 juni 2018, Paradiso Amsterdam
Discover the amazing origins of VJ-ing and have a party at the same time! Saturday 17 February our VJs Frouke ten Velden and Lisa Derksen Castillo (VJ VISH) will give a lecture and performance on the Legendary Peter Rubin at the EYE Filmmuseum in Amsterdam. There performance: Maxavision Revisited is the closing act for the Research Labs Festival.
About Peter Rubin Peter (1941-2015), originally a New Yorker, was the absolute pioneer in live video art as early as the nineteen-seventies. He received wide acclaim as a performer and artist because of his work at many major film festivals. With ‘Maxavision’ he became a landmark of the early heydays of house music, e.g. at Chromapark, Berlin, Mayday, and legendary Love Parades. In Amsterdam, where he lived a large part of his live, he was one of the artists that made Mazzo such a legendary place.
Rubin returns to Amsterdam Later on, Rubin was a guest lecturer at VjAcademy. After he passed away VjAcademy (part of Veejays.com) has worked with the great staff of the EYE national film archive to preserve is work. Now for the first time, Frouke and Lisa will perform with his video material, using the original equipment – something unseen for about 25 years! After an introduction and demonstration, the VJs will perform at the closing party of the event.
The team Frouke and Lisa are creating this showcase in collaboration with VjAcademy co-founder Daan Nolen (Sense Studios) and researchers of the EYE Archive. Mazzo veteran DJ Cellie will be the DJ , and also VJ Jayo Tony , (Veejays.com). This performance is made possible by the kind permission of the family of Peter Rubin and the generous lending of historic equipment by BeamSystems and BAKKER MEDIA .
Article on the EYE research on the Peter Rubin legacy. The author, UvA master student , Eleni Tzialli will also be contributing to Maxavision Revisited at the event, along with her Supervisor Simona Monizza of EYE.
In memoriam for Peter Rubin in a previous blogpost on this website
Post script: The aftermovie is here! (thank you, Lars, Lisa):
Kunstmagazine XPO interviewt zakelijk leider van Veejays.com Hidde Kross en Frouke ten Velden (VJ F) over VJ’en, en de vraag of het meer is dan alleen eye candy.
VJ VeeMee (Michelle van Mil) van VeeMee Visuals is naast een VJ van Veejays.com, ook bestuurslid van Veejays.com! VeeMee is sinds 2010 allround VJ en beeldmaakster, met een achtergrond in illustratie (AKV St. Joost 2010) en een sterke ondernemersgeest.
Sudevi (junior marketeer) ging bij haar langs om de kneepjes van het vak en de ins en outs van VeeMee visuals te leren.
Nienke Mink (1990) is in 2017 afgestudeerd bij de VjAcademy. Ze houdt ervan om veel verschillende media technieken te mixen, waardoor ze een echte allrounder is. In 2013 is Nienke afgestudeerd als Motion Designer van de HKU, met de richting Image and Media Technology. Daarnaast is zij al twee jaar VJ bij PANN.
Net nadat Nienke haar examen van de VjAcademy heeft afgelegd is Sudevi (junior marketeer) bij haar langs gegaan.
Voor extra gelikte VJ shows zijn 3D-visuals een geliefde stijl: beauties and beasts sprookjesbos of spacetrip: alles kan! Voor series, bioscoopfilms en games is de impact van 3D animatie zelfs nog veel groter en deze werelden groeien ook naar elkaar toe. Niet verbazend dat VJ’s nu experimenteren met typische gamesoftware, zoals Unreal. Zo ook onze eigen 3D maverick 
Gaming, Cinema en liveshows lopen steeds meer door elkaar en dat geeft opwindende nieuwe mogelijkheden voor interactieve belevingen. Door mee te liften op de enorme gaming industrie, krijgen makers zoals VJ’s toegang tot een grote rijkdom aan libraries met landschappen, characters, ‘textures’ etc etc. Erg spannend is ook: het live aansturen van je visuals alsof je aan het gamen bent: dus geen video’s renderen maar vrij spelen met characters en objecten. Dit geeft potentieel enorm veel meer flexibiliteit. Je kunt op hogere resoluties werken. Mooi recent voorbeeld het 
Frouke and Lisa are creating this showcase in collaboration with VjAcademy co-founder Daan Nolen (Sense Studios) and researchers of the EYE Archive. Mazzo veteran 
en Frouke ten Velden (
van VeeMee Visuals is naast een VJ van Veejays.com, ook bestuurslid van Veejays.com! VeeMee is sinds 2010 allround VJ en beeldmaakster, met een achtergrond in illustratie (AKV St. Joost 2010) en een sterke ondernemersgeest.
is in 2017 afgestudeerd bij de VjAcademy. Ze houdt ervan om veel verschillende media technieken te mixen, waardoor ze een echte allrounder is. In 2013 is Nienke afgestudeerd als Motion Designer van de HKU, met de richting Image and Media Technology. Daarnaast is zij al twee jaar VJ bij PANN.